Is alle informatie online wel voor iedereen toegankelijk?

Het internet is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Steeds meer informatie is alleen nog maar toegankelijk via het web en steeds meer interacties met bedrijven en instanties kunnen alleen maar online worden gedaan. Houden bedrijven op hun platforms en apps wel genoeg rekening met iederéén binnen hun doelgroep? Ook met mensen met een functiebeperking? In het geval van overheidsinstanties is webtoegankelijkheid een wettelijke verplichting. Hoe zit dat precies, en hoe uit zich dat in het ontwerp van een website of app?

 

Wat is webtoegankelijkheid?

Als je verwacht dat iedereen jouw website of app gebruikt om een dienst af te nemen of met je in contact te komen, dan moet die website voor al die mensen toegankelijk zijn. Dat betekent dat je website te gebruiken is door iedereen, ook mensen met een functiebeperking. Voorbeelden van factoren waar je op moet letten bij het maken van een toegankelijke website zijn:

  • De manier waarop de code is opgebouwd. Deze moet logisch zijn. We noemen dit ‘semantische opmaak’. Heeft je code een logische opbouw, dan kunnen bijvoorbeeld screenreaders begrijpen wat ze voorlezen en wat ze moeten overslaan. 
  • Een duidelijke navigatiestructuur die op verschillende apparaten snel toegang biedt tot de voor de bezoeker relevante informatie. 
  • Een duidelijke informatieopbouw op je pagina’s. Daarmee kunnen mensen snel scannen zonder vermoeid te worden door te veel tekst.
  • Goede leesbaarheid door voldoende contrast tussen kleuren en niet te kleine letters. Daarnaast helpen kleuren ook om de structuur nog beter duidelijk te maken en onderscheid te maken tussen wat meer en minder belangrijk is.
  • Taalgebruik dat aansluit op de doelgroep. Op deze manier komt je boodschap beter over.
  • Alternatieven voor visuele media, zoals omschrijvingen bij afbeeldingen of ondertiteling bij video’s.

Opvallend aan deze lijst is dat de punten voordelen hebben voor alle gebruikers. Een duidelijke structuur helpt iedereen bij het vinden van de juiste informatie en aan voldoende contrast hebben we ook allemaal wat, bijvoorbeeld als de zon op ons scherm schijnt. Webtoegankelijkheid draagt dus bij aan verbeterde ervaringen in tal van situaties en voor veel doelgroepen. Waarschijnlijk ook voor die van jou.

 

Is een toegankelijke website verplicht?

Op 1 juli 2018 schreef de Nederlandse overheid het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid op basis van Europese richtlijnen. Dit besluit verplicht overheidsinstanties om hun websites en mobiele applicaties toegankelijk te maken. Zo zijn hun platformen gemakkelijk te gebruiken door iedereen, inclusief mensen met een beperking, aandoening of B1-taalniveau. Ook moeten overheidsinstanties verantwoording daarover afleggen in een openbare toegankelijkheidsverklaring. In het besluit staat dat:

  • Websites die gepubliceerd zijn na 23 september 2018 toegankelijk moeten zijn sinds 23 september 2019;
  • Websites die gepubliceerd zijn voor 23 september 2018 toegankelijk moeten zijn vanaf 23 september 2020;
  • Alle mobiele applicaties vanaf 23 juni 2021 toegankelijk moeten zijn.

 

Geen vereiste? Wel een goede keuze

Voor niet-overheidsinstellingen zijn de regels minder duidelijk. De Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte geeft aan dat sites toegankelijk moeten zijn wanneer zij diensten aanbieden die voor iedereen toegankelijk moeten zijn, zoals huisvesting. Andere dienstverleners mogen zelf kiezen in welke mate zij hun informatie en diensten toegankelijk aanbieden, zolang het niet in strijd is met deze wet. Afhankelijk van je doelgroep kan het relevant zijn er aandacht aan te besteden. Voor bedrijven is er het keurmerk Drempelvrij, dat aangeeft in hoeverre jouw website toegankelijk is. Is het belangrijk om aan te tonen dat jouw site daadwerkelijk toegankelijk is, dan kun je dit keurmerk aanvragen. Een externe partij onderzoekt dan of de site voldoet.

Wij hebben bijvoorbeeld voor Nieren.nl veel rekening gehouden met webtoegankelijkheid. Mensen met een aandoening aan hun nieren hebben een verhoogde kans op problemen aan hun ogen. De website heeft daarom voldoende contrast en de letters hebben een formaat dat teksten duidelijk leesbaar maakt.

Een laptop met de website van Nieren.nl erop, die digital partner Hoppinger heeft gemaakt

Om toegankelijk te zijn, breng je een gebruiksvriendelijke structuur aan op je site en gebruik je taal en zoekwoorden die passen bij het niveau van je doelgroep. Dit heeft ook voor je ranking in zoekmachines positieve gevolgen. Google snapt het wanneer gebruikers jouw website als gebruiksvriendelijk ervaren, waardoor het jouw website relevant vindt. Ook begrijpt Google dankzij de structuur beter waar de pagina’s over gaan. En omdat je dezelfde woorden gebruikt als je doelgroep, kan je website hoger gaan ranken. Zo helpt toegankelijkheid jou bij het behalen van je doelen.

We maakten een toegankelijke website voor het Diakonessenhuis

In februari 2019 ging de nieuwe website van het Diakonessenhuis live. Omdat een ziekenhuis een overheidsinstelling is, hebben we ervoor gezorgd dat het voldoet aan de wettelijke eisen voor digitale toegankelijkheid. Niet alleen met de website trouwens. In september 2019 hebben we patiëntenfolders omgezet naar pagina’s binnen de website. Dat is toegankelijker dan folders in pdf-bestanden plaatsen, omdat die vaak lastig zijn voor mensen met een visuele beperking. We zijn blij met de resultaten, vooral omdat onze inzet opvalt! Het bureau Stuurlui toont met onderzoek aan dat Diakonessenhuis één van slechts twee Nederlandse ziekenhuizen is die aan de wettelijke eisen voor digitale toegankelijkheid voldoet.

Een screenshot van de website van Diakonessenhuis, die digital partner Hoppinger heeft gemaakt

Zoek je naar een digital partner die je kan helpen met jouw webtoegankelijkheid? Neem dan eens contact met ons op!

Over de auteur

Wouter Ramaker is Senior UX Designer bij Hoppinger.

Mis niets

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en laat ons jouw gids zijn in een complexe digitale wereld.